IKEBANA – Japanse Bloemschik kunst

Het pad van de bloemen – 2e schikking april 2011

Het woord Ikebana, het woord is samengesteld uit: ‘Ikuru’ = leven, en ‘Hana’ = bloemen en takken. Levende bloemen schikken eigenlijk.
In deze vrije vorm welke elementen heeft van de Tatebana en de Nageire-Bana stijl heb ik getracht met zo weinig mogelijk verschillende soorten materiaal te werken. De Nageire-bana stijl geeft aan dat er met twee tot drie soorten materiaal gewerkt wordt. Tevens plaatst men het materiaal in eenvoudige cilindervormige containers van bamboe of keramiek. Het element vanuit de Tatebana stijl wat gebruikt is, is dat de bloemen vanuit een enkel punt vanuit de smalle container omhoog stijgt.
Bloemen waren een van de drie offergaven (mitsugusoku) aan Boeddha. De andere gaven waren wierook en kaarsen.

Voorbeeld:
– Compositie bestaande uit de elementen steen, hout, bamboe, glas, ijzer, riet en plantenmateriaal;
– Het bloemstuk laat veel ruimte zien aan de linkerzijde, in de Japanse Ikebana stijl wijst dit op “geestelijke ruimte”, misschien wel een soort van ontzag voor wat men niet ziet.
– De stapel stenen, rustend op een massief stuk zwaar hout (stevige basis) geeft het evenwicht aan in “yin en yang” ??
Eigenlijk een meer op “Oosterse” wijsheid gebaseerde gedachte dat tegenstellingen bij elkaar horen. Niet zonder elkaar kunnen. Zoals zwart staat tot wit, boven tot onder, voor tot achter, positief tot negatief, begin tot einde etc. ???
– Het schijnbaar wankele evenwicht waarin deze stapel stenen zich tot elkaar verhouden is als een metafoor voor ons leven. We balanceren in onze westerse hectiek continu in een stress situatie die ieder moment kan omvallen. En toch houden de meeste van ons zich wonderbaarlijk stand. Aikido kan ons geestelijk en fysieke gestel juist in dit soort omstandigheden tot een groot nut zijn!
– Van de 5 bijbehorende elementen zijn water, hout en metaal verwerkt in deze compositie. (of hoort steen en planten tot het element aarde?);
– De bloeiende rose tak is van de Japanse Sierkers (Prunus amygdalis), het voorjaar “start” met de bloei van deze prachtige bomen. De uitgebloeide vallende bloem(schut)bladeren geven de “dood”, het einde aan van de bloem. Deze dood brengt wel weer nieuw leven door het voorbrengen van vrucht vanuit deze bloem.
– Als nieuw leven heb ik toegevoegd een tak van een sierappel ( Malus ‘Liset’) de purperkleurige bladeren en de bloemknoppen kondigen volop het nieuwe leven aan.
– De Cryptomeria japonica (uit Japan afkomstige groenblijvende conifeer) wat net als alle andere groenblijvende bomen en struiken voor de Oosterse bewoners iets mystieks. De bomen moesten wel wonderbare krachten hebben wilde ze in de meest barre winterse omstandigheden groen blijven. De takken werden dan ook door de Shintoistische- en later door de Boeddhistische priesters op offeraltaren in de tempels aan de goden geofferd.
– In de glazen vaas is een gebarsten bamboesteel geplaatst van waaruit de Treurwilg (Salix sepulcralis ‘Tristis’, Tristis = treurend) zijn takken in de schaal legt. Ik heb hiervoor de symboliek toegepast dat zelfs het stevigste bamboe kan barsten en dat onze Japanse mede broeders en zusters momenteel (na ruim een maand na de Tsunami) zich gebarsten moeten voelen. Ik weet zeker dat zij zich straks in een soepele flexibele beweging (als de Wilg) weer uit deze “geestelijke storm” op kunnen richten. Het Japanse volk heeft zich door de eeuwen heen wonderbaarlijk door moeilijkheden heen geslagen. Niet in de laatste plaats door hun discipline en hun hechte samenlevingsband.
– Als “vulmateriaal” is gebruikt zwarte “pebbles” ,steentjes, om de takken op zijn plaats te houden in het bamboe en de vaas en wat Heide (Erica darleyensis).

(Bron: Werken met Ikebana, Japanse Bloemschik kunst)

Compositie: Gerrit de Koe april 2011